Tag Archives: แหล่งอาหาร

การอนุรักษ์ป่าชายเลนเพื่อเป็นแหล่งทรัพยากรที่สำคัญต่อวิถีชีวิต

ป่าชายเลน เป็นทรัพยากรที่สำคัญและให้ประโยชน์

ทั้งในด้านป่าไม้ ประมง และรักษาสภาพสิ่งแวดล้อม แต่ในสถานการณ์ปัจจุบันป่าชายเลนได้ถูกทำลายลงด้วยกิจกรรมต่างๆอยู่เป็นประจำ ดังนั้นจึงจำเป็นจะต้องหาแนวทางในการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ทรัพยากรป่าชายเลนให้ได้ผลเต็มที่ตลอดไป และในขณะเดียวกันก็ไม่เป็นการทำลายระบบนิเวศด้วย การเพิ่มพื้นที่ป่าชายเลนโดยการปลูกป่า ปัจจุบันกรมป่าไม้มีนโยบายที่จะขยายและสนับสนุนการปลูกป่าชายเลนเพิ่มขึ้น ทั้งในส่วนของราชการและส่วนของเอกชนตามพื้นที่ว่างเปล่าบริเวณชายฝั่งทะเล ทั้งที่ผ่านการทำเหมืองแร่ หรือพื้นที่นากุ้ง หรือนาข้าวที่เลิกไปแล้ว ซึ่งมีอยู่มากมายและมีโอกาสที่จะฟื้นฟูให้เป็นป่าชายเลนขึ้นมาได้

ป่าชายเลนเป็นป่าไม้ไม่ผลัดใบ

เป็นป่าที่อยู่ในดินเป็นดินเลนริมทะเลตามบริเวณปากแม่น้ำต่างๆ ซึ่งมีน้ำเค็มท่วมถึง กลุ่มพืชในบริเวณป่าชายเลนมีลักษณะแตกต่างจากพืชบกมาก คือ มีรากค้ำยัน และรากหายใจ ป่าชายเลนให้ประโยชน์ต่อมนุษย์ทั้งทางตรงและทางอ้อม กล่าวคือเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิต ทั้งตัวอ่อนและตัวเต็มวัย เป็นแหล่งอาหารของมนุษย์ ช่วยป้องกันการพังทลายของดินบริเวณชายฝั่งทะเล เป็นแนวป้องกันคลื่นลมตามธรรมชาติ เป็นแหล่งดักและกรองสารพิษ แหล่งเลี้ยงดูตัวอ่อนตามธรรมชาติ มนุษย์ใช้ประโยชน์จากป่าชายเลนในแง่ที่เป็นแหล่งอาหาร แหล่งเศรษฐกิจที่ได้จากทรัพยากรพืชและสัตว์ในป่าชายเลน

ป่าชายเลน

เป็นแหล่งทรัพยากรที่สำคัญต่อวิถีชีวิตชาวประมงพื้นบ้านทั้งในด้านการประกอบอาชีพ เป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์น้ำ เช่น ก้ง หอย ปู ปลา และเป็นที่กันคลื่นลมให้กับหมู่บ้านบริเวณชายฝั่งและพื้นที่ฝั่งอันดามันด้วย ป่าชายเลนเป็นกำแพงกั้นน้ำให้กับชาวประมงบริเวณชายฝั่งหลายหมู่บ้าน ประโยชน์ที่ชาวบ้านได้จากการอนุรักษ์ป่าชายเลนมีทั้งทางตรงทางอ้อม ทางตรงทรัพยากรป่าชายเลนที่เพิ่มขึ้นทำให้มีต้นไม้หลากหลายชนิด ได้แก่ ต้นตะบูนขาว ตะบูนดำ ต้นกาหยีทะเล ต้นโกงกางใบเล็ก ต้นโกงกางใบใหญ่ ต้นแสม ต้นจาก ต้นเหงือกปลาหมอ ต้นกำแพงเจ็ดชั้น และต้นไม้เหล่านี้ยังเป็นที่กันคลื่นลมให้ชุมชนได้อีกด้วย

ประโยชน์ทางอ้อมนั้นชาวบ้านสามารถนำพืชพันธุ์ต่างๆมาเป็นยาสมุนไพร เช่น ต้นตะบูนขาวเอาเปลือกมาต้มกินรักษาโรคเบาหวาน ต้นเหงือกปลาหมอเอาใบมาขยี้ทาเป็นยารักษาฝี ต้นโกงกางเอาใบหรือเปลือกมาต้มทำสีมัดย้อมผ้า ใบของต้นจากใช้มุงหลังคา ยอดจากทำยาสูบ ลูกจากทำขนมหวาน และน้ำตาวจาก และต้นปอทะเลเอาเปลือกมาทำเชือกได้อีกด้วย ป่าชายเลนเป็นเหมือนตลาดให้กับชาวประมง การอนุรักษ์ป่าชายเลนนั้นไม่ได้แค่ป่า แต่ให้อะไรมากกว่าที่คิด ควรที่จะอนุรักษ์ไว้คู่กับชีวิตของชาวประมงพื้นบ้าน คนต้องพึ่งพาป่าและป่าต้องพึ่งพาคน ต่างพึ่งพาอาศัยกัน ถ้าขาดป่าชายเลนชาวประมงก็ขาดแหล่งทรัพยากรและถ้าขาดการอนุรักษ์ ป่าชายเลนก็คงจะหมดไป